SBDS; onze activiteiten in 2023
- Schaapskuddes en blauwtong.
De ziekte blauwtong heeft in het vroege najaar ook Drenthe bereikt. Tot eind november breidde deze ziekte zich gestaag uit. Inmiddels hebben alle schaapskuddes in Drenthe er in meer of mindere staat last van gehad. Vooral de kudde van Holtinge is behoorlijk getroffen met meer dan 30 zieke schapen, waarvan er 12 zijn overleden. Bij de andere kuddes gaat het hooguit om enkele dode schapen. Sinds de kou in december ligt de uitbreiding door de blauwtong vrijwel stil. Met spanning wachten we het komende voorjaar af, komen de besmette knutten opnieuw schapen besmetten? Hopelijk komt er op tijd een entstof tegen deze ingrijpende ziekte.
- Bestuurlijke verandering.
We hebben diverse bijeenkomsten gehouden over de huidige en gewenste structuur van het bestuur van de Stichting. Een kleiner Dagelijks Bestuur krijgt de coördinatie, de uitwerking van de plannen loopt via werkgroepen die thema gebonden met jaarplannen komen. Er komt meer samenwerking tussen de bestuurders en de herders, zodat alle kennis vanaf het begin beschikbaar is. Het overleg als partners met de terreinbeheerders wordt uitgebreider op gepakt, de belangen liggen in elkaars verlengde. Samen staan we sterker, onder meer in het overleg met de provincie Drenthe. We zullen verder inzetten op een betere waardering voor het werk van de schaapskuddes, zodat de kuddes structureel financieel beter kunnen overleven.
- Erfgoedstatus intensiveren.
Gelukkig wordt er nu een vergoeding gegeven voor de zeldzame schapenrassen, zoals voor het Drentse Heideschaap en de Schoonebeker. Beide zijn erkende oude heideschaap rassen. Daarnaast is het beroep herder als beroep opgenomen in de Immaterieel Erfgoed, evenals de besturen betrokken bij de Stichting Behoud Drentse Schaapskuddes die een Erfgoed erkenning hebben. Door een verdergaande samenwerking hopen we met elkaar de zaken soepeler te kunnen laten verlopen en de belangen voor de kuddes beter tot hun recht te laten komen.
- Omgaan met de wolven.
Het jaar 2023 was een rumoerig jaar rondom de vele aanvallen van de wolf in onze provincie. Alle schaapskuddes hebben inmiddels wel wolf werende maatregelen genomen. Op diverse plaatsen zijn wolfwerende rasters van 1.20 meter hoog rasters geplaatst, een aantal kooien zijn zo aangepast dat de wolven s’nachts niet binnen kunnen komen. In het Drents Friese Wold leeft een roedel wolven, daar scheperen de herders de kuddes nu met kudde bewakingshond. De fysieke schade bij de schaapskuddes valt dit jaar door de bescherming relatief wel mee. Wel zijn we op zoek naar een financiële bijdrage die noodzakelijk is om de structurele extra kosten voor onder anderen arbeid en materieel vergoed te krijgen. Naar schatting gaar dat elke kudde meer dan een halve FTE kosten, om het extra werk op te kunnen vangen.
Tevens zijn we bezig met het opstellen van een uniform handboek “Hoe om te gaan met een wolvenaanval tijdens het scheperen en bij de schaapskooi”. Het handboek moet een protocol opleveren, “hoe te handelen bij een aanval, wat mag je wel en ook wat mag je niet doen”. Dit handboek willen we onderwerpen aan een juridische toets.
- Invloed van Stikstof.
De depositie van stikstof heeft nog steeds grote invloed op de natuur kwaliteit van de heideterreinen. De vermesting zorgt voor een sterke mate van vergrassing en voor een doorlopende afname van de biodiversiteit. De toestand is zorgelijk. Het werk van de schaapskuddes wordt hierdoor intensiever, terwijl de resultaten nog op zich laten wachten.. Wel leveren de schaapskuddes een significante bijdrage aan de afvoer van stikstof, een afname van circa 20% van de depositie is haalbaar. Helaas wordt de grotere inzet van de kuddes en de daardoor gestegen kosten nog steeds extra vergoed.
- Publiek en publiciteit.
Een bezoek aan de schaapskuddes wordt door de bezoekers nog steeds hoog gewaardeerd. Een ontmoeting met een wit gewolde kudde blijft menig bezoeker jarenlang bij. Het dartelen van de lammetjes in de maanden maart en april doet menig hart sneller kloppen, wat een mooi en vrolijk makend lente moment. Natuurlijk wordt er veel geschreven over de aanvallen van de wolf, gelukkig valt de schade bij de kuddes nog mee. Maar alertheid blijft geboden.
